Kısa Sap Bağlama Nota Yerleri
Kısa sap bağlama nota yerleri, tıpkı diğer telli müzik aletlerinde olduğu gibi, kısa sap bağlamalarda da notanın ahengi ve düzenler rol oynamaktadır. Bildiğiniz üzere, her çeşit müzik aletinde nota vardır. Hatta Perküsyon müzik aletlerinde yok gibi görünse de, derinin veya plastiğin gerginliği bile belli bir frekans aralığına ulaşmak için özenle yapılmaktadır. Bunları göz önüne getirecek olursak, modeline göre perde sayısı ve aralığı değişen kısa sap sazlar içinde her bir parmak dokunuşu farklı frekansta tınılara neden olmaktadır. Ancak, bu tınılar neye göre karar verilmektedir veya nasıl orta çıkmıştır? Diye soracak olursanız, bu noktada frekans ve teknolojinin gelişmemiş zamanlarına baktığımız zamanda ki üstatlar büyük bir rol oynamaktadır. Günümüzde, frekans ölçen akort cihazları ile kolayca yaptığımız her şeyi, zamanın üstatlarından hiçbir olanağı olmadan sadece dinleyerek birbirinden iyi notaların uyumlarını kullanan ozanlarımız, düzenlerde büyük rol oynamışlardır. Ancak, tabi ki, günümüzde kabul edilen notalar dışında düzenlerde büyük bir öneme sahiptir. Şimdiyse, aşağı yukarı nota ile ilgili bilgiler verdiğimi düşünüyorum, fakat konunun biraz daha detayına inecek olursak, kullandığımız notaların dünya üzerinde kabul edilen bir başka dili daha vardır. Bu dil, aşağıda gördüğünüz şekildedir.
Notaların Harf Karşılığı
La (A)
Si (B)
Do (C)
Re (D)
Mi (E)
Fa (F)
Sol (G)
Nota Yerleri
Şimdiyse, sözel olarak anlatımın karmaşıklaştıracağını düşündüğümden dolayı, tam olarak hangi perde arası hangi notanın olduğunu öğrenmek için alt bölümde yerleştirdiğim resme göz atabilirsiniz.
Kısa sap bağlama nota yerlerini de öğrendiğinizi düşünecek olursak, aynı başlık adı altında farklı bir renk olarak göreceğiniz saz düzenleri mevcuttur. Bu düzenler, telli müzik aletlerinin ilk üretiminden bu yana gelişip gelen farklı tonlardır. Peki, bu tonlar tam olarak ne anlama gelmektedir? Düzen olarak isimlendirdiğimiz çeşitli edebiyat, müzik ve üstatların farklı çalış teknikleri ve her şarkı için farklı tonlar kullanılmaktadır. Mesela, Uzun ince bir yoldayım notalarını göz önüne getirelim. Bu şarkı kaç şekilde çalınır? İlk olarak, Aşık Veysel gibi aynı düzende çalabilirsiniz. Ancak, yüzlerce bilinen çeşidi bulunan düzen havuzu içerisinde kulağınıza hoş gelen bir tınıyla daha yavaş tempolu, orta tempo, hızlı gibi farklı tonlarda da çalabilirsiniz. Tabi ki, doğru düzen konusuna gelecek olursak, şarkının ilk çalındığı üstat tarafından kullanılan düzendir. Ancak, bu düzenleri kullanarak farklı tınılarda ve güzellikleri çeşitlendirerek müzik şölenleri yapabilirsiniz. Yani, kısa sap bağlama nota yerleri başlığının yanı sıra, hak verirsiniz ki bağlama düzenleri de bir o kadar önemlidir.
Bağlama Düzenleri
Bozuk Düzen
• Üst tel grubu → Sol
• Orta tel grubu → Re
• Alt tel grubu → La
Çöğür Düzeni
• Üst tel grubu → La
• Orta tel grubu → Sol
• Alt tel grubu → Re
Kara Düzen
• Üst tel grubu → Sol
• Orta tel grubu → Re
• Alt tel grubu → La
Misket Düzeni
• Üst tel grubu → Fa
• Orta tel grubu → Re
• Alt tel grubu → La
Bağlama Düzeni
• Üst tel grubu → Mi
• Orta tel grubu → Re
• Alt tel grubu → La
Yukarıda gördüğünüz üzere, tüm bu düzenlerin kendi aralarında nota farkları vardır. Ancak, buna ek olarak da, do karar olarak bilinen ve uzun sap veya kısa sap bağlama notaları arasında en çok kullanılan örnekten de bir önemli detaya dikkat çekmek isterim. Bunun dışında, yukarıda gördüğünüz bağlama düzenleri arasında şarkınız ile uyum sağlıyorsa dilediğinizi seçebilirsiniz.
Üst tel grubu = La diyez, Si bemol – A
Orta tel grubu = Fa – F
Alt tel grubu = Do – C
Diğer düzenlerin yanı sıra, bu düzende üst tel grubu için nota farklı bir şekilde tabir edilmektedir. Bunlar ilk başta tercih gibi gelebilir ama akort yaparken akort cihazı kullanacağınız için La diyez ile Si bemol farklı olmak üzere cihazdan cihaza farklı isimlendirme yapılabilmektedir. Bunun için, cihazınızda La diyez varsa aynı görünen gibi ama Si bemol olarak görüyorsanız, şüphe etmeniz gerek yoktur. Yani, ikisi de aynı yola çıkmaktadır.
Akort Cihazı
Akort cihazı, belli bir Hz aralığı denk gelen notalar için kolayca ayarlanabilmesi sağlayan bir çeşit cihazdır. Makalemize uygun olarak bağlama akort cihazı ya da saz akort cihazı olarak aratan kullanıcıların, genellikle telli müzik aletleri için ortak olarak üretilmiş cihazlar ile karşılaşacaklardır. Hz aralığına örnek verecek olursak;
Alt tel gurubu = Do – C (261,61 Hz)
Orta tel grubu = Fa – F (174,6 HZ)
Üst tel grubu = Si – B (233,1 Hz)
Yani, her bir notanın kendi frekans aralığının olduğu unutmayalım. Yukarıda gördüğünüz üzere, akort cihazları nasıl çalışır sorusuna da bir yandan yanıt vermiş olduk diyebiliriz. Tüm makaleye son olarak, kısa sap bağlama akort yerleri hakkında gerekli bilgiyi verdiğimi düşünüyorum. Hatta, tüm bunlara ek olarak, akort cihazının da nasıl çalıştığını ve cihazlar yardımı kullanarak yapıp geçmek yerine, sizlere çalışma prensibi anlatmanın daha akılda kalıcı olduğunu varsayıyorum.
Bağlamaları İncelemek İçin: https://www.yonkamuzikmarket.com/baglama-fiyatlari
